stelsel
Opgave - APMC 1995 dag 1 vraag 1
Zij $n$ een natuurlijk getal. Bepaal alle oplossingen $(a_1,\ldots,a_n)$ van het volgende stelsel van vergelijkingen
$$\left\{\begin{array}{rcccc}a_3&=&a_2&+&a_1,\\a_4&=&a_3&+&a_2,\\
\vdots&&\vdots&&\vdots\\a_n&=&a_{n-1}&+&a_{n-2}\\a_1&=&a_n&+&a_{n-1},\\ a_2&=&a_1&+&a_n,\end{array}\right.$$
waarbij $a_1,\ldots,a_n$ reële getallen zijn.
- login om te reageren
Oplossing
Zij $(F_n)$ de rij van Fibonacci (met $F_1 = F_2 = 1$ en $F_{n+1} = F_n+F_{n-1}$ voor alle $n\geq 2$). Per inductie toont men aan dat uit de eerste $n-2$ vergelijkingen volgt dat $a_n = F_{n-1}a_2+F_{n-2}a_1$, voor alle $n\geq 3$. Vult men dit in in de laatste twee vergelijkingen, dan hoeven we gewoon het volgende stelsel op te lossen:
$$\left\{\begin{array}{ll} 0 & = (F_{n-1}-1)a_1 + F_na_2 \\ 0 & = (F_{n-2}+1)a_1 +(F_{n-1}-1)a_2\end{array}\right.$$
Als $a_1 = 0$, dan moet $F_na_2 = (F_{n-1}-1)a_2$, en aangezien $F_n = F_{n-1}+F_{n-2} > F_{n-1}-1$, volgt hier uit dat $a_2 = 0$ en dus $a_n = F_{n-1}a_2+F_{n-2}a_1 = 0$, voor alle $n$. We hebben dus een oplossing van het stelsel: $a_1 = a_2 = \ldots = a_n = 0$.
Stel dus vanaf nu $a_1\neq 0$. Het verkregen stelsel impliceert dat $$0 = (F_{n-1}-1)^2a_1+F_n(F_{n-1}-1)a_2 = \left((F_{n-1}-1)^2-F_n(F_{n-2}+1)\right)a_1$$Aangezien $a_1\neq 0$, moet $$\begin{aligned} 0 & = (F_{n-1}-1)^2-F_nF_{n-2}-F_n = \left(F_{n-1}^2-F_nF_{n-2}\right)+1-\left(F_n+2F_{n-1}\right) \\ & = (-1)^n+1-\left(F_{n-1}+F_{n+1}\right)\end{aligned}$$Als $n$ even is, moet $F_{n-1}+F_{n+1} = 2$, hetgeen onmogelijk is. Als $n$ oneven is, moet $F_{n-1}+F_{n+1} = 0$, ook onmogelijk. Geen oplossingen dus.
Enige oplossing blijft dus $a_1 = a_2 = \ldots = a_n = 0$.
Btw, het lemma $F_n^2-F_{n+1}F_{n-1} = (-1)^{n+1}$ kent een mooi bewijs: per inductie is $$\left[\begin{array}{ll} 0 & 1 \\ 1 & 1\end{array}\right]^n = \left[\begin{array}{ll} F_{n-1} & F_n \\ F_n & F_{n+1}\end{array}\right]$$Dus is $$(-1)^n = \text{det}(LL) = \text{det}(RL) = F_{n-1}F_{n+1}-F_n^2.$$
Een iets eenvoudigere oplossing:
Nu moet $a_1+a_2=a_3>0$ dus moet $|a_1|>|a_2|$. Ook moet $a_2+a_3=a_4>0$ dus moet $|a_2|>|a_3|$. Zo doorgaand vinden we $|a_1|>|a_2|>|a_3|>\cdots>|a_n|>|a_1|$, strijdigheid.
Dus de enige oplossing is die met alle $a_i=0$.[/]